Làm sao biết cách nuôi dạy con tốt và thành công? Sau đây là 10 bước để nuôi dạy trẻ hiệu quả nhất
1. Khen thưởng :
Có lẽ bạn sẽ ngạc
nhiên hỏi tại sao khen thưởng lại là điều đầu tiên cần phải làm, nhưng nếu bạn
mong muốn con bạn có những cư xử đúng mực thì điều quan trọng chính là việc dạy
cho chúng hiểu rằng hễ cư xử đúng mực sẽ được thưởng.
Những lời khen sẽ
giúp gầy dựng lòng tự trọng và tự tin ở trẻ. Quan trọng là nội dung khen thưởng
phải rõ ràng & đặc biệt theo từng trường hợp, đại loại như : “con mang giày
nhanh và khéo quá nhỉ !” khi đó đứa trẻ sẽ hiểu được nó vừa mới hoàn tất tốt
công việc gì. Ngoài lời khen thì các hình thức khen thưởng có tổ chức khác như
bảng vàng hoặc phiếu bé ngoan cũng rất thích hợp để là động lực dẫn đến những
hành vi đúng đắn trong khi ăn hoặc đi vệ sinh.
2. Sự nhất quán :
Luôn phải theo đúng
như những gì ta nói và làm với trẻ. Nếu bạn cứ thay đổi mục tiêu và liên tục
thiết lập nhiều quy định mới, trẻ sẽ chẳng hiểu mình muốn gì ở chúng nữa. Cần
cho trẻ hiểu vị trí của chúng và không bao giờ thay đổi những quy định cơ bản.
Ngoài ra, phải dặn những người lớn trong gia đình cũng nhất quán với những quy
định cơ bản này nhằm tránh cho trẻ bị nhầm lẫn với những thông điệp khác nhau.
3. Thói quen :
Thói quen tốt sẽ
giúp diễn biến trong ngày xảy ra theo một lịch trình ổn định, làm cho trẻ cảm
thấy thoải mái và yên tâm hơn. Thói quen tốt ở đây có thể là : ngủ đúng giờ và
ngủ đủ giấc, ăn đúng giờ, không ăn vặt nhiều … Thói quen tốt cũng đảm bảo cho
bạn có đủ thời gian làm mọi việc mà không bị stress, cho bạn sử dụng được thời
gian một cách có chất lượng để thư giãn và chơi đùa với con mình. Giờ ăn và giờ
ngủ của trẻ có thể coi như cơ sở của một thói quen tốt, các việc khác nên được
sắp đặt trong các khoảng thời gian giữa giờ ăn và ngủ.
4. Những ranh giới
:
Sắp đặt những ranh
giới rõ ràng là một cách để chứng tỏ quyền hạn của mình với trẻ, để cho trẻ
hiểu rằng nơi nào, lúc nào, cần phải làm việc gì. Trẻ con không thích thấy môi
trường quanh chúng thay đổi liên tục. Chúng cần biết rõ điều gì được phép và không
được phép, từ đó chúng sẽ tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp. Điều này
cũng có nghĩa là không nên cho con bạn quá nhiều chọn lựa dẫn đến việc trẻ sẽ
trở nên không dứt khoát.
5. Kỷ luật :
Cần phải luôn kiểm
soát các quy định mình đã đặt ra một cách kiên định và công bằng. Trẻ em cần
hiểu ra rằng những cư xử không thể chấp nhận được của chúng sẽ dẫn đến một hậu
quả nhất định: ngoan thì sẽ được khen thưởng, hư là bị phạt. Nếu bạn đối xử
công bằng, trẻ cũng sẽ ứng xử hợp lý theo.
6. Cảnh báo :
Thường xuyên cảnh
báo khi trẻ hư sẽ cho trẻ cơ hội suy nghĩ lại hành động của mình và tự quyết
định xem nên tiếp tục hay dừng lại trước khi bị phạt. Nhưng cảnh báo cũng còn
có nghĩa là những thông báo đưa ra trước khi bạn đi ra ngoài, trước giờ ăn,
trước khi bạn yêu cầu bé ngừng chơi và đi cất đồ chơi của mình. Cách thông báo
trước như vậy giúp trẻ có thể chuẩn bị tinh thần làm sang việc khác. Yêu cầu
trẻ làm việc gì một cách nhanh gọn đều không công bằng chút nào và có thể làm
cho trẻ nổi cơn ương bướng. Một đứa trẻ được biết trước điều người lớn yêu cầu
nó thường có hợp tác tốt hơn.
7. Giải thích :
Không thể chỉ nói
“không” để từ chối trẻ em – chúng cần biết tại sao và như thế nào. Có nhiều
cách để giải thích, không nhất thiết phải đầy vẻ lên lớp và dài dòng. Cố gắng
trả lời trọn vẹn những câu hỏi trẻ nêu ra, dẫn giải rõ ràng từ những điều bạn
đang làm hay đang nhìn thấy, dùng các ví dụ minh hoạ có liên quan mật thiết đến
đời sống của trẻ.
8. Sự kiềm chế :
Làm cha mẹ phải
biết kiềm chế, bình tĩnh kiểm soát mọi việc, không bao giờ la hét hoặc đối xử
độc tài với con cái. Cũng không nên hối thúc con cái, gây áp lực về thời gian
với chúng. Đừng làm lớn chuyện với những gì không thay đổi ngay được. Ngay cả
khi khen thưởng trẻ cũng cần phải kiềm chế : khen thưởng sẽ mất ý nghĩa với trẻ
nếu suốt ngày chúng được khen hoài, và cũng khó mà chứng tỏ cho trẻ thấy cha mẹ
đặc biệt thương yêu chúng như thế nào nếu bạn luôn cho chúng quà bánh!
9. Trách nhiệm :
Khi lớn lên, trẻ
phải chiu trách nhiệm với hành vi, đồ đạc và thân thể của chúng. Cần phải để
cho trẻ tự đút ăn, tự đánh răng, tự dọn dẹp đồ chơi và phòng ngủ của chúng.
Việc này giúp trẻ có cảm giác tự hào về bản thân và đồ đạc riêng của mình.
Nhưng nên giao cho trẻ những nhiệm vụ vừa sức và dễ hoàn thành.
10. Nghỉ ngơi -
Giải trí :
Quan trọng nhất là
cần phải nhớ dành ra thời gian vui chơi chung với con mình. Phải chơi chung với
trẻ, hôn hít và âu yếm trẻ thật nhiều. Luôn giữ thái độ thư giãn khi tham gia
các hoạt động xã hội, trong giờ ăn và giờ tắm của trẻ. Tiếp cận từng giai đoạn
của trẻ (ví dụ như tập ngồi bô) với một thái độ cởi mở và dễ chịu, bởi vì nếu
bạn luôn căng thẳng, trẻ sẽ nhận ra ngay.
