Như vậy, lấy trẻ làm trung tâm trong trường mầm non là một quan điểm tiến bộ về vị trí của trẻ em và vai trò của giáo viên. Quan điểm này định hướng cho giáo viên mầm non trong việc xây dựng, sử dụng hiệu quả môi trường giáo dục, lập kế hoạch giáo dục và tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm non.

          Việc "Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" trong giáo dục mầm non là không thể thiếu được vì đây là môi trường giáo dục đầu tiên mà các con được tiếp xúc. Để làm được tốt điều này trong những năm qua, trường mầm non Dương Thủy đã thực hiện chuyên đề có hiệu quả "Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" tại trường.

          Để tạo được môi trường giáo dục tốt ngay từ đầu mỗi năm học nhà trường đã xây dựng kế hoạch, giao nhiệm vụ cụ thể cho cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm các lớp. Dưới sự chỉ đạo của Hiệu trưởng, các đồng chí cán bộ, giáo viên đã đoàn kết chung tay cùng nhau thiết kế môi trường cho trẻ hoạt động và vui chơi hàng ngày. Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ truyền đạt kiến thức cho các con một cách thụ động mà các cô giáo tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi trẻ được chủ động, sáng tạo, tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, các giáo viên trong trường cần am hiểu được tâm lý, sở thích của từng trẻ khi hứng thú tham gia các trò chơi, biết được nhu cầu, khả năng của từng trẻ trong lớp mình. Trên cơ sở đó giáo viên đã lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ.

            Ngay từ đầu năm học Ban lãnh đạo nhà trường đã tổ chức các buổi chuyên đề  cho giáo viên để giúp trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào các hoạt động. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổng hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.

         Do vậy khi xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ phải đảm bảo các nguyên tắc sau:

+ Về cơ sở vật chất:

          Môi trường vật chất trong lớp, ngoài lớp đáp ứng nhu cầu, hứng thú chơi của trẻ, tạo điều kiện cho tất cả các trẻ có thể chơi mà học, học bằng chơi, phù hợp với điều kiện thực tế của từng lớp, của trường và của địa phương.

            Các khu vực trong nhà trường được quy hoạch theo hướng tận dụng các không gian để cho trẻ hoạt động phù hợp, linh hoạt, đa dạng, phong phú. Các góc hoạt động trong và ngoài nhóm, lớp mang tính mở, tạo điều kiện cho trẻ dễ dàng tự lựa chọn và sử dụng sự vật, đồ vật, đồ chơi để thực hành, trải nghiệm. Đối với 1 số góc chơi với lớp đông trẻ thì sử dụng không gian bên ngoài như góc thiên nhiên, góc vận động, góc phân vai trẻ chơi mà không ảnh hưởng đến góc khác.

           Khuyến khích trẻ và đảm bảo cho tất cả các trẻ đều được tham gia hoạt động, khám phá giúp trẻ phát triển toàn diện

          Tạo điều kiện, cơ hội, tận dụng hoàn cảnh, tình huống thật cho trẻ hoạt động trải nghiệm, khám phá trong môi trường an toàn.

+ Trang thiết bị, đồ dung đồ chơi.

            Nhà trường xây dựng kế hoạch sửa chữa, mua sắm bà đầu tư một số trang thiết bị cần thiết để phục vụ cho chuyên đề.

           Phát động giáo viên và phụ huynh tích cực tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có của địa phương và các nguyên vật liệu phế thải để làm đồ dùng đồ chơi sử dụng cho các hoạt động của trẻ.

+ Tài liệu thực hiện.

           Nhà trường triển khai các văn bản chỉ đạo  của  các cấp về nội dung “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm"

           Cung cấp các tài liệu sách báo, băng đĩa có nội dung về giáo dục “xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm"

           Hàng tháng có các bài tuyên truyền có ảnh trên bảng tin của nhà trường để các bậc phụ huynh tiện theo dõi. Thiết kế môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non và mục tiêu cuối độ tuổi, đồng thời phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ; đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn tạo cho trẻ cảm giác được yêu thương, tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng.

        Tận dụng các nguồn kinh phí để bố trí, chia các khu vực, lựa chọn các khu vực xây dựng môi trường vật chất, môi trường xã hội trong và ngoài lớp học cho trẻ  theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và tạo cho trẻ môi trường hoạt động rất phong phú và đa dạng.

          Tại khu vực sân chơi: Nhà trường  xây dựng và bố trí các khu vực chơi hợp lý và thuận tiện cho trẻ hoạt động

Khu vực bé cùng cô trồng cây và chăm sóc cây cối, khu trồng hoa, trồng cây cảnh, vườn rau sạch với các hoạt động bé cùng cô chăm sóc vườn rau sạch.

        Môi trường trong lớp:  Các lớp đều được bố trí sắp đặt các góc chơi luôn đảm bảo phát huy tính tích cực và sáng tạo của trẻ. Giáo viên tận dụng các nguyên liệu như can nhựa, bìa cứng, len vụn, vải, vỏ lạc, hạt đỗ, vỏ ngao... Thiết kế các góc chơi phù hợp diện tích lớp với độ tuổi, có nhiều nguyên liệu cho trẻ được tham gia hoạt động trải nghiệm.

            Với những màu sắc sinh động, những nhân vật ngộ nghĩnh... Môi trường giáo dục có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ.    

 Ngoài ra tại khu vực hiên trước, hiên sau, khu vực cầu thang lớp học giáo viên cũng tạo cho trẻ góc chơi như khu chợ quê, góc bé khám phá khoa học, góc PTVĐ hay góc tạo hình… trẻ được hoạt động theo nhóm và tận dụng không gian.

        Trang trí: Vừa tầm mắt trẻ (không quá cao hoặc quá thấp), các góc mở: Có sản phẩm của cô và của trẻ, phong phú về thể loại như vẽ, nặn, xé dán, cắt dán từ các nguyên vật liệu khác nhau, có sản phẩm của phụ huynh cùng phối hợp.Về màu sắc: màu sắc hài hòa, tranh ảnh, sinh động, ngộ nghĩnh.

Giáo viên luôn tạo cơ hội cho trẻ được tham gia các hoạt động luôn là người gợi mở, dẫn dắt trẻ tham gia các hoạt động trải nghiệm có hiêụ quả. Từ bước đầu xây dựng kế hoạch giáo dục đến khi tổ chức thực hiện, mỗi giáo viên đều lấy trẻ làm trung tâm trong tất cả các hoạt động. Bên cạnh đó, nhà trường thực hiện tốt công tác phối hợp với cha mẹ trẻ và cộng đồng trong việc thực hiện chuyên đề "Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" phù hợp với địa phương.

            Nhà trường tuyên truyền tới các bậc phụ huynh thông qua các buổi họp phụ huynh học sinh, các ngày lễ hội…. cùng phối hợp với nhà trường xây dượng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Huy động sự hỗ trợ đóng góp của phụ huynh về nguyên vật liệu các đồ dùng qua sử dụng, kinh phí phục vụ cho chuyên đề. Tuyên truyền các bậc phụ huynh thông qua hệ thống bảng tuyên truyền của trường và của lớp.

 - Qua những năm thực hiện chuyên đề cho thấy nhận thức trong đội ngũ Cán bộ, giáo viên, nhân viên và phụ huynh có nhiều chuyển biến rõ rệt.

- Cơ sở vật chất của nhà trường phát triển mạnh từ 3 điểm trường nhỏ lẽ manh mún, không có nhà cao tằng nay đã co cụm thành 2 điểm trường với hai dãy nhà cao tầng, diện tích rỗng rãi, thoáng mát.

- Trang thiệt bị phục vụ dạy học được trang bị đầy đủ và theo hướng hiện đại

- Hệ thống khuôn viên sân trường được xây dựng theo hướng hiện đại với nhiều mô hình cho trẻ hoạt động như khu vui chơi phát triển thể chất, vườn cổ tích, khu vui chơi cát nước, thư viện của bé, sân bóng đá mini..., sân chơi được lát gạch với nhiều hệ thống bồn hoa, cây xanh luôn xanh tốt quanh năm tạo cho trẻ thăm quan hoạt động trải nghiệm. Một môi trường thân thiện được lãnh đạo đánh giá cao qua hàng năm.

-. Xây dựng được môi trường trong và ngoài lớp học đa dạng và phong phú, các góc hoạt động được trang bị đầy đủ đồ dùng, đồ chơi bằng nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương tạo điều kiện cho trẻ hoạt động khám phá trải nghiệm. Tận dụng được các hành lang, hiên chơi để làm nơi cho trẻ hoạt động.

- Chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ ngày càng cao, đánh giá bộ tiêu chí 100% trẻ đều đạt, có nhiều trẻ đạt ở mức cao. Trẻ yếu được giúp đỡ và hổ trợ thường xuyên vì vậy sự tiến bộ rất rõ rệt

- Tham gia các hội thi cấp huyện luôn được đánh giá cao về “Xây dựng môi trường xanh sạch đẹp thân thiện và hiệu quả”.

- Công tác xã hội hóa phát triển mạnh, nhận thức của phụ huynh, chính quyền địa phương cho giáo dục mầm non nói chung và Mầm non Dương Thủy nói riêng có chuyển biến mạnh mẽ. Phụ huynh đã đóng góp hàng ngàn ngày công lao động cho việc xây dựng khuôn viên nhà trường, hỗ trợ nguyên vật liệu có sẵn ở địa phương để giáo viên làm đồ dùng dạy học, đồ chơi cho trẻ.

- Các hoạt động trải nghiệm của trẻ trở thành nền nếp và có chất lượng, các tiết học giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao

- Kỹ năng sống của trẻ ngày càng được cũng cố, vốn sống của trẻ càng được mở rộng phù hợp với độ tuổi, với sự phát triển của xã hội.

Có thể nói, việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ 2 trong công tác tổ chức, hướng dẫn trẻ hoạt động nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Hơn nữa, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để giáo viên tác động đến sự phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.                                                                                                      

MỘT SỐ HÌNH ẢNH